Lombardlar əhalini aldadır - Faktlar var... » Mediatv.az informasiya portalı

Ana səhifə Bizimlə əlaqə

"ND COMPANY" qanunsuz işci çalışdırmaqda ittiham olunur

Samiq Sadıxovun da həbs olunacağı gözlənilir -İDDİA

"Baboş"la gündəmə gələn şirkət rəhbərinin ölkədən çıxışına "stop" qoyula bilər

“UPSİLON” şirkətinin maliyyə fırıldaqlığı

Leyla və Arzu Əliyevalar COP29-da sərgi ilə tanış oldu

Baba Rzayevin şəxsi maraqları “Lubristar LLC” MMC ilə harada toqquşdu

İşğal və təcavüz faktı olmasaydı… - Hacıyev

Bakıda sabiq icra başçısının klinikasında qəssabxana açıldı - AQTA bağladı

Ermənistanın bunu etməsi narahatlıq yaradır - Əliyev

Gündəm (22-02-2014, 11:43)
Lombardlar əhalini aldadır - Faktlar var...

Mərkəzi Bankın iş yerindən arayış təqdim etmədən kreditlərin verilməsinə qoyduğun məhdudiyyətdən sonra əlacsız qalan vətəndaşlar lombardlara üz tutub

Son vaxtlar bu mənbələrə müraciət edənlərin sayı həddən artıq çoxalıb. Söz yox ki, kəmfürsət lombard sələmçiləri yaranmış vəziyyətdən sui-istifadə edərək, şərtləri ağırlaşdırıblar. Amma bu, onların xidmətinə tələbatı azaltmayıb.

Bir sözlə, bankların kredit verməyi azaltması və çətinləşdirməsi lombardların müştərilərini artırıb. Bundan istifadə edən işbazlar isə vətəndaşlara verdiyi pulun dəyərindən iki, üç dəfə artıq girov tələb edirlər. Halbuki lombardlar hələ sovet dönəmində də insanların nağd pul problemlərini həll etmək üçün üz tutduqları ən optimal çıxış yolu hesab edilirdi. Çünki lombardlarda təklif edilən faiz dərəcələri münasib idi. İndi isə tam əksinədir.

Lombard krediti qısa müddətdə nağd vəsait əldə etməyin ən sürətli və rahat üsuludur. Zamin axtarmağa ehtiyac yoxdur, iş yerindən arayış tələb olunmur... Şəxsiyyət vəsiqənizi və girov qoyacağınız qızıl məmulatlarını özünüzlə götürmək kifayətdir.

Lombard krediti götürmək üçün əksər banklarda şərtlər oxşardır:

Məbləğ – 5000 ABŞ dollarına qədər

Müddət – 24 ayadək

İllik faiz – 30-36 faiz

Kredit üzrə ödənişlər – annuitet

Komissiya haqqı – 2 faiz

Veriləcək lombard kreditinin bir borcalan üçün məbləği, girov qoyulacaq qızıl-zinət əşyası dəyərinin 100 faizi həcmində. İllik faiz dərəcəsi isə 32.20 faizdən 38.26 faizədək olmaqla.

Lombard kreditinin mənfi cəhəti isə təklif olunan faizlərin nisbətən yüksək olmasıdır. Lakin krediti almaq üçün iş yerindən arayış təqdim edə bilməməyinizi və uzun müddət sənəd yığmağınıza ehtiyac olmadığını nəzərə alsaq bu təkliflər çoxları üçün əlçatan olur.

İqtisadçı-ekspert Vüqar Bayramov Modern.az-a açıqlamasında deyir ki, Mərkəzi Bankın iş yerindən arayış təqdim etmədən kreditlərin verilməsini dayandırmasından sonra vətəndaşların iki istiqamətə həm lombardlara, həm də sələmçiliyə meyl edəcəkləri gözlənilən idi. Çünki bütün hallarda vətəndaşların kreditə ehtiyac yüksəkdir. “Bu gün Azərbaycan kommersiya banklarına 1,7 milyon insan kredit götürüb. İstehlak kreditləşməsi 2013-cü ildə 35% artmışdı. Bu da təbii ki, vətəndaşların kreditə olan tələbatının göstəricisi idi. Hazırda kommersiya bankları çox az sayda kredit verirlər. Verilən kredit isə çox ağır şərtlərlə təklif olunur. Həmin tələbatı lombardlar və sələmə pul verən şəxslər tuturlar. İstehlak kreditləşməsinin dayandırılmasından sonra lombardların təklif etdiyi pullara tələbatın artması müşahidə edilir. Bu da təbii ki, lombardların təklif etdiyi kreditlərin faiz dərəcələrinin artmasına gətirib çıxarır. Yanvar ayının yekunları göstərir ki, lombardların faiz dərəcələrində 1% artım var. Bu da illik olaraq 12% artım deməkdir. Lombardların təklif etdiyi borclar üzrə faiz dərəcələri illik olaraq 40%-ə yaxındır. Bu da kifayət qədər böyük göstəricidir. Belə olan halda faizlər artır. Əgər lombardlar əvvəllər qızılla bərabər müxtəlif əşyalara da qiymətləndirirdilər. İndi isə, faizlərin artması nəticəsində lombardlar yalnız qızıl, zinət əşyaları qəbul edirlər”.

V. Bayramov onu da bildirdi ki, vətəndaş tərəfindən lombarda qoyulan qiymətli əşyalar heç bir halda sığortalanmır. Onun sözlərinə görə, qanunvericilik lombarda qoyulan girovların icbari sığortalanmasını özündə nəzərdə tutmayıb. “Yəni birmənalı şəkildə girovların sığortalanması həyata keçirilmir. Lakin lombard müflis olduğu halda isə vətəndaşın yeganə çıxış yolu məhkəməyə müraciət etməkdən ibarət olur. Onu da nəzərə alaq ki, qanunvericilikdə girov qoyulan əmanətin hansısa formada geri qaytarılması ilə bağlı heç bir müddəa yoxdur”.

Lombardların sadəcə bir fəaliyyət kimi formalaşdığını deyən ekspertin sözlərinə görə, bu fəaliyyət növü banklardan fərqlidir. Əgər bank açmaq üçün mövcud qanunvericiliyə görə 10 milyon manat minimum nizamnamə kapitalı müəyyən olunursa, lombardlarla bağlı belə prosedur yoxdur. Lakin banklarda olduğu kimi, lombardlar da fəaliyyət göstərmək üçün aidiyyəti qurumlardan icazə almalıdır.

Bundan başqa mahiyyət etibarı ilə bank sistemi ilə eynilik təşkil edən lombardlar prosedurların sadəliyi baxımdan üstündür. Lakin bu fəaliyyət sahəsində risklərin mövcudluğu da istisna deyil. Belə ki, bəzi işbazlar verdikləri pulun dəyərindən dəfələrlə çox qızılı götürüb qaça bilər. Belə hallar bir neçə dəfə olub. Elə sonuncu dəfə analoji hadisə Bakının Nizami rayonunda baş verib. Lombard sahibi Məmməd Həsənov və onun işçiləri ümumilikdə 100 min manata yaxın dəyəri olan 300 nəfərin qır-qızılını götürərək gizlənib.

Nəzərinizə çatdıraq ki, onların fəaliyyəti 1997-ci ildən etibarən “Lombard fəaliyyətinə xüsusi razılıq (lisenziya) verilməsi qaydalarının təsdiq edilməsi” haqqında Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə tənzimlənir.

Lombardların yerlərinin dəyişməsi ilə bağlı problemlərin mövcud olduğunu söyləyən ekspert, lombardların ofislərinin tez-tez dəyişmələri səbəbindən vətəndaşlar külli miqdarda vəsait itirmiş olduğunu deyir. “Lombardlar lisenziya ilə fəaliyyət göstərsələr də təəssüf ki, onların fəaliyyətə nəzarət mexanizmləri zəifdir. Lombardlar məhz nəzarətin zəif olmasından istifadə edərək vətəndaşları aldadır. Bəzi hallarda onlar öz yerlərini asanca dəyişə bilirlər. Çünki banklardan fərqli olaraq adətən onların kiçik otağı olur. Həmin otaqlar da icarəyə götürülür. Ona görə də başqa yerə köçmə və eyni zamanda ölkəni tərketmə riskləri yüksək olur. Nəticədə nəzarətin gücləndirilməsinə ciddi şəkildə ehtiyac olur. Əgər lombardlar tez-tez yerlərini dəyişirlərsə nəticədə min manat borca görə lombarda 2 min manatlıq qızılı əşyası qoyan vətəndaşın girovu təhlükə altında qalır. Hazırda lombardların vətəndaşları aldatması ilə bağlı kifayət qədər faktlar mövcuddur. Hesab edirəm ki, sözügedən fəaliyyətlə bağlı tələb olunan qaydalar və meyarların sərtləşdirilməsinə ehtiyac var. Eyni halda lombardların minimum kapitalı malik olmasını bir tələb kimi qanunvericiliyə daxil etməliyik. Bu da məhz lombardların məsuliyyətinin artırılmasına gətirib çıxaracaq.”